Uyanış Büyük Selçuklu Çaka Bey gerçekte kimdir?

Fullafk.com – TRT1 ekranlarında bu sene, bu sezon yayınlanmaya başlayan Uyanış Büyük Selçuklu dizisi, yayınlandığı ilk günden beri reyting rekorları kırmakta. TRT1’in tarihsel dizi serisinden olan bu dizi, izleyicilerin ilgisini çekmeyi başardı. Büyük Selçuklu Devleti’nin tarihini konu alan dizi, gerçek tarihten esinlenmiştir. Dolayısı ile kişiler de gerçekte var olmuş kişilerdir. Uyanış Büyük Selçuklu’nun yeni bölümünde Çaka Bey adının geçtiğini görüyoruz. Peki, Çaka bey gerçekte kimdir? Uyanış Büyük Selçuklu Çaka Bey kimdir? Detaylar haberimizde…

Çaka Bey kimdir?

Ege’de denizcilik faaliyetlerine girişen ilk Türk beylerinden olup kaynaklarda hakkında çok bilgi yoktur. Dânişmendnâme’de Oğuzlar’ın Çavuldur boyuna mensup bir “başbuğ” olarak zikredilir. Hayatı ve faaliyetleri hakkında bilinenler, Bizans İmparatoru I. Aleksios Komnenos’un kızı Anna Komnena’nın kaleme aldığı Alexiada adlı esere dayanır.

Çaka Bey, Malazgirt Savaşı’nı takip eden yıllarda Alparslan’ın Anadolu’nun fethiyle görevlendirdiği beylerden biri olup Dânişmendnâme’ye göre Sultan Turasan’ın maiyetinde bulunuyordu. Sultan Turasan 20.000 kişilik kuvvetiyle Dânişmend Gazi’den ayrılıp yanında Çaka, Kara Tona ve Hasan Hoşâvendî olduğu halde Kayseri’den İstanbul’a kadar akınlar yaptı. Ancak onların akınları bir deniz savaşında son buldu. Muhtemelen Çaka Bey bu mücadelelerin birinde Bizanslı kumandan Kabalika Aleksandr’a esir düştü (1078) ve İmparator Nikephoros Botaneiates’in sarayına gönderildi.

Kutalmışoğlu Süleyman Şah’ın Halep’te ölümü üzerine İznik tahtına hâkim olan Ebü’l-Kāsım ile Bizans’a karşı ortak hareketlerde bulundu; 1086 yılında İzmit’e yaptığı hücuma donanmasıyla katıldığı gibi Balkanlar’daki Peçenekler’i de kendi saflarına alıp Bizans’a karşı ortak bir harekât planladı. Fakat Selçuklu ümerâsından Porsuk’un İznik’i muhasara etmesi ve Ebü’l-Kāsım’ın da Bizans ile anlaşmak zorunda kalması bu planı bozdu. Bu sırada Bizans’ın donanması ile kara ordusu büyük ölçüde çökmüş ve zayıflamıştı. Bu fırsatı değerlendiren Çaka Bey, ilk olarak sahil şehirlerinden Urla ve Foça’yı aldı. Daha sonra Midilli ve Sakız’ı zaptedip Sisam ve Rodos’a kadar uzandı. Adaları kurtarmaya gelen bir Bizans donanması da mağlûp edildi. Bu Çaka Bey’in ilk deniz galibiyetidir.

Çaka Bey bölgede hâkimiyet sahasını genişletmiş ve Bizans’ın ciddi rakibi olmuştu. Onun asıl hedefi Gelibolu yarımadası ve Trakya idi. Bunun için de Balkanlar’da Bizans’ı uğraştıran Peçenekler’le yeniden temasa geçtiği gibi Bizans hizmetinde bulunan Anadolu Türkleri’ni de kendi ordusuna çağırdı. Bu arada muhtemelen 1090 yılında Sakız’ı geri almış, Bizans’ın Sicilya ile mücadele halinde olmasından faydalanarak Sisam ve Rodos’u topraklarına katmıştı.

I. Kılıcarslan, Çaka Bey’in ülkesini kendi yayılma sahası olarak görüyordu. Bu durumun farkında olan imparator, Çaka Bey ile I. Kılıcarslan’ı birbirine düşürmek üzere faaliyete geçti. I. Kılıcarslan’a yazdığı bir mektupta Bizans’tan ziyade kendisinin tehlike içinde bulunduğunu bildiriyordu. Bu çabaları sonucu iki Türk hükümdarı aradaki akrabalığa rağmen birbirine düşman oldu. I. Kılıcarslan ordusuyla Çaka’ya karşı harekete geçerken bir Bizans donanması da denize açılmıştı. Abidos’ta bulunan Çaka Bey niyetini öğrenmek için damadının yanına gitmeye karar verdi. Görüşme teklifini kabul eden Kılıcarslan onu tertip ettiği bir ziyafet sırasında öldürttü. Çaka Bey’in öldürülüş tarihi tahminen 1095’tir.

 

Leave comment

Your email address will not be published. Required fields are marked with *.